Dom ekonomiczny w budowie i późniejszej eksploatacji
Planowanie budowy domu jednorodzinnego to droga pełna wyzwań i wątpliwości. Jednym z najważniejszych kryteriów jest znalezienie kompromisu między oczekiwaniami inwestora a jego możliwościami finansowymi. Wydatki związane z powstawaniem nowego domu można obniżyć na każdym etapie budowy, trzeba tylko wiedzieć, gdzie szukać oszczędności.
Dofinansowania
Szukając oszczędności, warto sprawdzić aktualne programy dopłat i ulg, oferowane przez organizacje rządowe. Obecnie można skorzystać z dopłat do kredytów zaciągniętych na budowę domów energooszczędnych. Ta opcja może wydać się szczególnie interesująca dla inwestorów, dla których ważne są nie tylko koszty budowy, ale także późniejsza eksploatacja gotowego domu i oszczędzanie energii. Kolejną formą dofinansowania, z której można skorzystać do końca roku, jest zwrot podatku VAT za zakup materiałów budowlanych. Natomiast już od stycznia 2014 można składać wnioski o dopłatę do kredytów w ramach programu Mieszkanie dla Młodych. Osoby pragnące uzyskać dopłatę muszą jednak spełnić szereg szczegółowych wytycznych – w przypadku programu MdM jednym z wyznaczników jest ograniczony metraż domu – 100 m2 (110 m2 w przypadku, gdy inwestor posiada co najmniej trójkę dzieci). Nie trzeba się jednak obawiać tych ograniczeń – na takiej powierzchni z powodzeniem można rozplanować wygodny i funkcjonalny dom jednorodzinny, który dodatkowo, dzięki swoim niewielkim gabarytom, będzie niedrogi w realizacji.
Wybór projektu
Przy wyborze projektu architektonicznego najkorzystniej jest zdecydować się na dom o zwartej bryle pozbawionej nadmiernych detali konstrukcyjnych – wykuszy, loggi, lukarn – oraz o prostym układzie dachu – jedno- lub dwuspadowym. Każdy dodatkowy element architektoniczny to kolejny wydatek związany z zakupem materiałów i opłaceniem robocizny. Warto także zrezygnować z budowy piwnicy, gdyż koszt jej wykonania jest wyższy niż budowa kondygnacji powyżej poziomu ziemi. Korzystnie jest ograniczyć liczbę balkonów, a w ich miejsce zastosować tzw. porte fenêtre – barierki ograniczające wyjście, przymocowane bezpośrednio do ściany budynku. - Wybierając projekt, warto mieć na uwadze wymagania działki oraz kierunki świata i wynikające z tego zmiany nasłonecznienia w ciągu dnia. Dom należy „otworzyć” na południe i „zamknąć” na północ, z tego względu pomieszczenia strefy dziennej z szerokimi przeszkleniami warto umieścić w części południowej. Strona północna to z kolei doskonałe miejsce na ulokowanie kotłowni, garażu, pomieszczeń gospodarczych, czyli tych wszystkich miejsc, w których domownicy przebywają tylko przez krótki czas. Wyjątkiem jest kuchnia, którą ze względu na panujące w niej wysokie temperatury, warto osłonić przed nadmiernym nasłonecznieniem. Poprawna orientacja domu zapewni właściwe wykorzystanie energii słonecznej, poprawi nastrój i samopoczucie domowników, a wnętrza wypełni świetlistym i jasnym charakterem. Przed zakupem projektu można zaopatrzyć się w kosztorys, który szczegółowo określi koszty i pomoże zaplanować wydatki – doradza architekt Miłosz Gajda.
Materiały konstrukcyjne
Materiały zaproponowane w projekcie można zamienić na tańsze odpowiedniki, pamiętając o tym, aby posiadały podobne parametry wytrzymałościowe. - Z powodzeniem można zrezygnować z okien o finezyjnych kształtach – zaokrąglonych, narożnych oraz z przeszkleń o niestandardowych szerokościach, które trzeba wykonywać na zamówienie. Zaoszczędzone w ten sposób pieniądze, warto przeznaczyć na zakup stolarki o doskonałych parametrach cieplnych, które będą lepiej chroniły dom przed wychłodzeniem. Nie należy natomiast rezygnować z grubej izolacji, gdyż jej zastosowanie pozwala na zatrzymanie ciepła wewnątrz domu i obniżenie rachunków za ogrzewanie. Ciągłość izolacji należy zachować w każdym punkcie przegród zewnętrznych – dotyczy to wszystkich elementów budynku: począwszy od podłogi na gruncie i fundamentów, poprzez ściany, aż po dach – wyjaśnia architekt Miłosz Gajda. Warto także pamiętać o tym, aby budować z materiałów powszechnie dostępnych, niewymagających indywidualnych zamówień, ani zatrudniania wykwalifikowanej ekipy specjalizującej się w budowie w konkretnej technologii, gdyż to z pewnością podniesie koszt całej inwestycji.
Korzystnym rozwiązaniem jest zblokowanie pionów instalacyjnych w budynku – takie założenie zakłada ulokowanie w bliskim sąsiedztwie pomieszczeń, do których konieczne jest doprowadzenie wody, kanalizacji oraz systemu wentylacyjnego. Warto gruntownie przemyśleć zastosowanie instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii (pompa ciepła, kolektory słoneczne, ogniwa fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe). Te ekologiczne instalacje początkowo wymagają zwiększonych nakładów finansowych, jest to jednak inwestycja, która zwróci się po kilku latach użytkowania, przynosząc niższe koszty eksploatacji domu, mniej zużywanej energii i znaczne oszczędności w domowym budżecie. Warto także zastosować system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, która minimalizuje straty ciepła oraz utrzymuje optymalny mikroklimat w pomieszczeniach. Rekuperacja pozwala na znaczne, nawet do 50%, obniżenie kosztów ogrzewania domu.
Elewacja
Modne elewacje wymagają często zastosowania drogich materiałów wykończeniowych. Z powodzeniem można z nich zrezygnować na rzecz tynków strukturalnych lub tańszych okładzin wykonanych np. z drewna rodzimego pochodzenia. Ciekawy efekt, inspirowany wzornictwem skandynawskim, można uzyskać zestawiając ze sobą tynki o różnych, często kontrastujących ze sobą kolorach lub fakturach. W tym wypadku inwestorów ogranicza jedynie ich własna pomysłowość, gdyż dobór materiałów elewacyjnych nie wpływa na parametry cieplne i wytrzymałościowe budynku.
Budowa zgodnie z planem
Dzięki zastosowaniu kilku ekonomicznych i wielofunkcyjnych rozwiązań można znaleźć oszczędności na każdym etapie budowy domu. - Warto pamiętać o mądrym wyważeniu wszystkich elementów i stosowaniu tylko sprawdzonych rozwiązań. Tylko taki kompromis pozwoli skutecznie obniżyć koszt poniesionych wydatków, zapewniając wysoką jakość budynku oraz odpowiedni komfort życia – podsumowuje architekt Miłosz Gajda.
