Jak zagospodarować wąską działkę?

Granice działki

Mimo iż wąska posesja jest terenem o ograniczonych możliwościach zagospodarowania przestrzeni, często nie brakuje chętnych do jej zakupu, szczególnie, jeśli posiada ona inne niekwestionowane atuty: atrakcyjne położenie, bliskość infrastruktury czy pełne uzbrojenie.

- Niezwykle istotne jest, aby przed podjęciem decyzji o zakupie danej działki uzyskać aktualne informacje o możliwościach i warunkach jej zabudowy. W tym celu powinniśmy sprawdzić Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego lub, w wypadku jego braku, wystąpić do Urzędu Gminy o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu – wyjaśnia architekt Mariusz Jaworski.

Co jest problemem na wąskiej działce?

Na wąskich działkach, problematyczne może być zachowanie odpowiednich odległości między domem a granicą działki. Konkretne odstępy między płotem sąsiada a równoległą do niego ścianą zewnętrzną są regulowane przez „Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie”:

W przypadku, gdy w ścianie znajdują się otwory okienne i drzwiowe odległość między ścianą a granicą działki powinna wynosić 4 metry. Wymóg ten dotyczy także okien połaciowych.
W przypadku, gdy ściana pozbawiona jest otworów okiennych i drzwiowych odległość powinna wynosić nie mniej niż 3 metry.
Jeśli działka jest węższa niż 16 metrów, przepisy pozwalają na zmniejszenie odległości miedzy granicą działki a ścianą pozbawioną okien i drzwi do 1,5 metra.
Jeśli sąsiednia działka nie jest działką budowlaną, nie ma obowiązku zachowywania odległości wymienionych w rozporządzeniu. Rozsądnie jest jednak pozostawić 1,5 metra odległości od granicy działki.
Miedzy granicą działki a tarasem, okapem, gzymsem, balkonem, daszkiem nad wejściem, galerią, pochylnią, rampą, czy schodami zewnętrznymi należy zachować minimum 1,5 metra odległości.

Luksfery zamiast ściana z oknami?

Pomysłowym rozwiązaniem, dzięki któremu można zaoszczędzić sporo miejsca, jest zamontowanie luksferów w pomieszczeniach, które nie potrzebują okien np. w garderobie, spiżarni, czy w schowku. Niezbędne odległości dla ściany z luksferami są takie same jak dla przegród pozbawionych okien.

Jeśli jesteśmy w dobrych relacjach z sąsiadem, można rozważyć wspólną budowę bliźniaka lub dobudowanie domu bliźniaczego do istniejącego już budynku. Znakomitym pomysłem na zagospodarowanie kilku sąsiadujących ze sobą, wąskich działek jest zabudowa szeregowa, która pozwala na pełne wykorzystanie szerokości posesji, pozostawiając jednocześnie sporo miejsca na rozplanowanie ogrodu – radzi architekt Mariusz Jaworski.

Planując budowę na tak zagęszczonym terenie, warto zwrócić uwagę na projekty domów na działkę do 18 metrów szerokości, są one bowiem specjalnie dedykowane inwestycjom budowanym na wąskich parcelach.

Typ domu i układ pomieszczeń

Na działce o niewielkiej szerokości, trudno jest zaplanować rozległy dom parterowy, dlatego na takich terenach najczęściej wznosi się domy wielokondygnacyjne – piętrowe lub z poddaszem użytkowym. Jeśli jednak, z różnych przyczyn, musimy zbudować dom parterowy, należy liczyć się z tym, że będzie on miał kształt wydłużonego prostokąta. Niezbędna będzie także długa działka. Drzwi wejściowe, w zależności od projektu, mogą znajdować się w elewacji frontowej lub bocznej. Najwygodniej jest zlokalizować krótszą ścianę frontem do drogi. Należy pamiętać, że aby budynek był wygodny, jego szerokość nie powinna być mniejsza niż 6 metrów. Bardzo istotną kwestią jest właściwe usytuowane budynku, uwzględniające układ stron świata i związane z tym różnice w nasłonecznieniu. Odpowiednia lokalizacja pomieszczeń i optymalny rozkład okien zapewnią wysoki komfort użytkowy wnętrza, a dodatkowo pozytywnie wpłyną na podniesienie efektywności energetycznej domu, co z kolei przełoży się na oszczędności na ogrzewaniu.

Przede wszystkim należy zadbać o to, aby część dzienna z dużymi przeszkleniami – salon, jadalnia, gabinet – ulokowana była od strony południowej. Warto dołożyć wszelkich starań, aby elewację północną w zupełności pozbawić okien – przeszklenia po tej stronie zapewniają minimalne doświetlenie, powodując jednocześnie spore straty ciepła. Pozbawioną okien elewację będziemy mogli dosunąć do granicy działki na odległość 3 lub 1,5 metra w zależności od szerokości posesji. Ta strona domu to idealne miejsce dla pomieszczeń gospodarczych, kotłowni, łazienki, czy garderoby – podpowiada architekt.

Resztę pomieszczeń, głównie tych, znajdujących się w strefie nocnej, możemy ustawić w zgodzie z upodobaniami mieszkańców – sypialnie dla miłośników blasku poranka okujemy od wschodu, pokoje przeznaczone dla wielbicieli popołudniowego słońca – po stronie zachodniej. Taras najlepiej jest zaplanować za domem, w części otwartej na zieleń ogrodu.

Usytuowanie garażu na wąskiej działce

Na wąskiej działce, problematyczne może być znalezienie odpowiedniej przestrzeni na garaż lub wiatę. Wygospodarowanie miejsca z boku domu lub wkomponowanie go w bryłę jest praktycznie niemożliwe. Jeśli mamy wystarczająco długą działkę, możemy zdecydować się na garaż wysunięty do przodu lub schowany z tyłu budynku. W pierwszym przypadku, trzeba pamiętać, że garaż lub wiata będą najbardziej eksponowanymi elementami domu, w drugim zaś, że droga dojazdowa zajmie dużą część działki.

Dobrym rozwiązaniem jest zlokalizowanie garażu w piwnicy. To pozwoli połączyć funkcjonalność i wygodę oraz zaoszczędzić sporo miejsca. Jest to jednak dość kosztowne – piwnica stanowi dodatkową kondygnację i cena jej zabudowy jest wyższa od kosztów wzniesienia garażu na poziomie parteru, ponadto musimy także wygospodarować miejsce na podjazd i pochylnię, której nachylenie nie powinno przekraczać 25%. To oznacza, że jej długość może wynieść ponad 9 metrów. Poza tym, aby zjazd do garażu nie nastręczał kłopotów zimą, należy wykonać odwodnienie nawierzchni, instalację przeciwoblodzeniową oraz wykończyć ją materiałem antypoślizgowym – doradza architekt Mariusz Jaworski.

Od naszych finansów zależy, czy zdecydujemy się na podpiwniczenie częściowe tylko z miejscem na garaż, czy też rozszerzymy wielkość piwnicy i zlokalizujemy tam inne pomieszczenia. Piwnica to doskonałe miejsce nie tylko na spiżarkę, czy schowek, ale także na kotłownię, pralnię lub siłownię. Ulokowanie tych pomieszczeń w podpiwniczeniu sprawi, że u góry uzyskamy większą przestrzeń dla pokoju dziennego, kuchni i sypialni.

Przed podjęciem decyzji o budowie piwnicy, warto przeprowadzić badania geotechniczne, które pozwolą określić poziom wody gruntowej, przekładający się na koszty realizacji inwestycji. Dzięki temu sprawdzimy, czy na naszej działce będzie można zaplanować suchą piwnicę. Badania podpowiedzą również, jak uchronić budynek przed wodą – wyjaśnia architekt.

Problem z prywatnością na wąskiej działce

Wąska działka to także prawdopodobieństwo niedużej odległości od domu sąsiada. Aby ochronić wnętrza przed ciekawskimi spojrzeniami, warto zainwestować w rolety. Godne polecenia są zwłaszcza rolety zewnętrze, które dodatkowo osłonią dom przed nadmiernym nasłonecznieniem i ograniczą ucieczkę ciepła. Przed niedyskretnymi sąsiadami uchroni nas także optymalne rozplanowanie roślinności w ogrodzie. Od strony nasłonecznionej warto zasadzić drzewa i krzewy liściaste, które latem dadzą pożądany cień, natomiast zimą wpuszczą do środka domu ciepłe promienie słoneczne. Od strony północnej doskonale sprawdzą się rośliny iglaste.

O czym należy pamiętać kupując działkę?

Rozważając zakup wąskiej działki, należy sporządzić listę potencjalnych zysków i strat. Taka posesja ma ograniczone możliwości, ale dzięki optymalnemu zagospodarowaniu można wybudować na niej komfortowy dom oraz zaplanować wygodny i sprzyjający wytchnieniu ogród.

Do wyboru mamy spory wachlarz możliwości, sprzyjających podniesieniu komfortu przestrzeni życiowej – od typu domu, przez konkretny rodzaj zabudowy, aż do sprytnych zabiegów architektonicznych pozwalających zaoszczędzić niezbędne metry na działce. Warto zatem poszukać projektu, który spełni zarówno indywidualne wymagania inwestorów jak i specyficzne wymogi wąskiej działki – podsumowuje architekt.