Szkody górnicze. Budowa z problemami

Szkody górnicze powstają na terenach objętych działaniem kopalni. W zależności od stopnia zniszczeń, szkody dzieli się na kategorie – od I do V, przy czym I oznacza zmiany o najłagodniejszym charakterze, a V – poważne zniszczenia, w przypadku których lepiej zrezygnować z budowy. Na terenach objętych działalnością zakładów górniczych mogą występować wstrząsy górnicze, deformacje powierzchni (niecki, zapadliska, uskoki liniowe, szczeliny) oraz zmiany stosunków wodnych (podniesienie poziomu wód gruntowych).

O właściwe zabezpieczenie budynku trzeba zadbać już na etapie wyboru projektu i materiałów budowlanych. Najdroższe zabezpieczenia będą konieczne w przypadku najbardziej intensywnych szkód z kategorii IV. Wówczas

należy zwrócić uwagę m.in. na obrys planowanego obiektu. Najlepiej aby dom powstał na rzucie w kształcie prostokąta, bez wykuszy i tym podobnych urozmaiceń. Jego bryła powinna być zwarta i sztywna, a układ konstrukcyjny – symetryczny. Najlepiej aby klatka schodowa znalazła się w połowie długości segmentu. Wewnątrz budynku ściany nośne również powinny przebiegać bez załamań. Im wyższa kategoria szkód górniczych, tym bardziej trzeba pilnować prostoliniowego układu ścian. Ściany nośne powinny być rozmieszczone symetrycznie w stosunku do osi podłużnej i poprzecznej segmentu. Natomiast jeśli pod budynkiem ma powstać podpiwniczenie, to powinno rozciągać się pod całością budynku, a nie tylko pod jego częścią. To zalecenie wynika z konieczności wykonania ław fundamentowych lub płyty fundamentowej jako sztywnego rusztu żelbetowego. Dodatkowo pod ławami powinna znaleźć się zagęszczona mechanicznie podsypka piaskowa o grubości uzależnionej od kategorii szkód oraz długości budynku (jej grubość może wynosić od 30 do 100 cm). W przypadku działek na terenach objętych III i IV kategorią szkód górniczych dobrze jest wykonać przekątne ściągi żelbetowe w poziomie rusztu fundamentowego, a na wszystkich ścianach nośnych – specjalne wieńce żelbetowe. Zaleca się także wykonanie stropu żelbetowego. Dla odpowiedniego zabezpieczenia budynku duże znaczenie mają także materiały budowlane. Minimalna klasa betonu do wykonania elementów konstrukcyjnych to B15, a stali do zbrojeń: A-I gatunku St3SY, A-II gatunku 18G2, A-III gatunku 34GS.

Szczegółowe wytyczne dotyczące wznoszenia budynków na terenach objętych szkodami górniczymi można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Decyzję zezwalającą na realizację budowy na danym terenie podejmuje się na podstawie przewidywanego charakteru i intensywności oddziaływań szkód górniczych oraz warunków wodnych i gruntowych.