Kierownik budowy a inspektor nadzoru inwestorskiego – czym różnią się te funkcje?

Oprócz inwestora i projektanta, przepisy prawa budowlanego określają jeszcze dwóch uczestników procesu budowlanego. Są nimi: kierownik budowy i inspektor nadzoru inwestorskiego. Ich role różnią się, a co więcej, nie mogą się nakładać. Każdą z tych ról trzeba więc przypisać innej osobie.

Kim jest kierownik budowy?

Kierownik budowy, jak sama nazwa wskazuje, to osoba, która kieruje całością prac budowlanych. Nie ma znaczenia rodzaj stawianego budynku – zarówno domek letniskowy, budynek prefabrykowany, dom jednorodzinny czy rezydencja lub budynek wielorodzinny potrzebują kierownika budowy, który będzie czuwał nad całością prac. Do jego zadań należy też prowadzenie dokumentacji.

Obowiązki kierownika budowy

Kierownik budowy to inżynier budownictwa z uprawnieniami. Ponosi on jednoosobową i osobistą odpowiedzialność za całość prac budowlanych. Musi prowadzić dziennik budowy, w którym robi odpowiednie wpisy dotyczące przejęcia budowy, zabezpieczenia terenu, zgodności robót z projektem i przepisami BHP oraz dba o odpowiedni dobór materiałów wymienionych w projekcie. Do szczegółowej listy jego zadań należą:

złożenie oświadczenia o przyjęciu obowiązków i przejęcie placu budowy potwierdzone protokołem,
ogrodzenie terenu, umieszczenie tablicy informacyjnej budowy,
sporządzenie planu bezpieczeństwa budowy i pracowników,
zadbanie o geodezyjne wytyczenie granic budynku,
kierowanie budową zgodnie z przyjętym projektem i udzielonym pozwoleniem na budowę oraz przepisami techniczno-budowlanymi,
dbanie o bezpieczeństwo i higienę pracy,
prowadzenie dziennika budowy w czasie prac i opracowanie dokumentacji powykonawczej po ich zakończeniu,
wstrzymanie prac w momencie wykrycia zagrożenia na budowie,
zgłaszanie inwestorowi ukończonych etapów budowy,
uczestnictwo w czynnościach odbiorowych po zakończeniu budowy,
dopilnowanie uporządkowania terenu budowy.

Ponad wszystko kierownik budowy to głos doradczy. To osoba z wiedzą merytoryczną, która w zależności od sytuacji, może podpowiedzieć inwestorowi inne, korzystne rozwiązanie.

W uzasadnionych sytuacjach kierownik budowy ma prawo do wstrzymania prac budowlanych, jeśli stwierdzi zagrożenie dla ludzi lub budynków w wyniku ich kontynuowania. Może też wystąpić o zmiany w projekcie, jeśli uzna je za konieczne względem bezpieczeństwa lub sprawności przebiegu budowy.

Kim jest inspektor nadzoru inwestorskiego?

Inspektor nadzoru inwestorskiego to ktoś, kto dba o interesy inwestora. Pilnuje on jakości wykonywanych prac i wyszukuje ewentualne nieprawidłowości lub niedociągnięcia. Jego zatrudnienie nie jest jednak konieczne. Zapisy prawa nie wskazują, że obecność inspektora nadzoru inwestorskiego w przypadku zwykłych domów jednorodzinnych jest konieczna.

Inaczej sprawa wygląda jednak w sytuacji budowy dużych i skomplikowanych budynków, np. biurowców czy bloków. Do nich zaliczają się także np. zakłady przemysłowe czyli budynki, które mogą mieć wpływ na środowisko. Niekiedy również bank przyznający kredyt lub organ wydający pozwolenie na budowę może wymagać zatrudnienia inspektora. Zdarza się to jednak bardzo rzadko, a główną jego rolą ma być sprawdzanie postępów prac i stopnia ich zaawansowania.

Inspektor nadzoru inwestorskiego reprezentuje interesy inwestora w kontaktach z wykonawcą. Wszelkie niedociągnięcia lub zaniedbania powinien zauważyć inspektor i poinformować o tym inwestora.

Uwaga! Częstym błędem jest mylenie inspektora nadzoru inwestorskiego z inspektorem nadzoru budowlanego. Ten ostatni – inspektor budowlany jest organem administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego. Nadzór inwestorski z kolei sprawuje osoba zatrudniona z ramienia inwestora.

Jakie są obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego?

Inspektor nadzoru inwestorskiego musi posiadać wszechstronne uprawnienia. Najczęściej pokrywają się z uprawnieniami wymaganymi od kierownika budowy, czyli dotyczą kierowania pracami budowlano-konstrukcyjnymi. Osoba taka musi być wpisana na listę Okręgowej Izby Architektów RP i Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa.

Do obowiązków tej osoby należą:

reprezentowanie interesów inwestora,
kontrola jakości robót i materiałów budowlanych,
sprawdzanie jakości wykonania etapów prac, które ulegną zakryciu,
kontrola rozliczenia finansowego,
egzekwowanie naprawy powstałych wad i niedociągnięć.

Kierownik budowy a nadzór inwestorski – różnice

Tę część warto zacząć od podobieństw. Zarówno kierownik budowy, jak i inspektor nadzoru inwestorskiego musi posiadać uprawnienia wykonawcze. Ważne, by przed podjęciem współpracy z taką osobą sprawdzić jej kwalifikacje i w miarę możliwości również referencje.

Ważną kwestią jest to, że jedna osoba nie może pełnić w tym samym czasie funkcji kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego. Najlepiej, jeśli osoby te się nie znają. Podstawową bowiem różnicą między nimi jest to, czyje interesy reprezentują. Kierownik budowy zwykle reprezentuje wykonawcę, a inspektor – inwestora. Można więc stwierdzić, że występuje tu oczywista sprzeczność interesów.

Kierownik budowy prowadzi dziennik budowy oraz organizuje i sprawdza całość prac budowlanych. Czuwa też nad bezpieczeństwem ich wykonania i higieną pracy ludzi. Inspektor nadzoru inwestorskiego natomiast kontroluje jakość robót. Przygotowuje raporty i analizy postępu prac, a także uczestniczy w odbiorach robót.

Warto również zwrócić uwagę na to, że inspektor nadzoru inwestorskiego może wydawać polecenia kierownikowi budowy, zlecać poprawki lub wręcz wstrzymać prace, jeśli uzna to za konieczne.

Podsumowując, inspektor nadzoru inwestorskiego kontroluje terminowość i jakość prowadzonych prac budowlanych. Sprawdza również decyzje podejmowane przez kierownika budowy. Co ważne, funkcji tych nie może pełnić jedna osoba.