Kuchnia jednorzędowa – czy warto? Zalety i wady, porady aranżacyjne

Jakie są zalety i wady kuchni jednorzędowej?

Układ kuchenny jednorzędowy przede wszystkim projektowany jest w kuchniach zamkniętych o małym metrażu, w kuchniach wąskich oraz w kuchniach otwartych na salon. Jego zaletą jest kompaktowość, przy czym szczególnie ważne jest, aby właściwie wybrać i ulokować elementy zabudowy kuchennej – nieprzemyślany projekt kuchni w jednej linii może skutkować niewystarczającym miejscem do przechowywania oraz niewielką powierzchnią blatów roboczych.

W przypadku układu jednorzędowego nie ma konieczności zabudowy przestrzeni narożników – tak jak w układzie w literę „L”, w układzie w literę „U”, w układzie w literę „G”. To z kolei wiąże się z niższym nakładem finansowym – szafki z systemami narożnymi są droższe od szafek standardowych.

Największą wadą układu jednorzędowego jest brak możliwości zastosowania zasady trójkąta roboczego, na którego wierzchołki składają się: lodówka, kuchenka, zlewozmywak. Warto wiedzieć, że ów trójkąt może zdecydowanie ułatwić użytkowanie kuchni oraz przyspieszyć przygotowywanie posiłków nawet o 30%. Niezachowanie wystarczających odległości pomiędzy poszczególnymi elementami zabudowy może skutkować obniżeniem funkcjonalności wnętrza. Zaprojektowanie jednego, długiego ciągu roboczego na jednej ścianie powiększy powierzchnię blatów roboczych, a także stworzy przestrzeń do przechowywania różnych przedmiotów, jednak równocześnie obniży komfort naszej pracy, zwiększając dystans i liczbę pokonywanych kroków.

W układzie jednorzędowym stosowanym w kuchniach zamkniętych często rezygnuje się z zabudowy słupkowej (zabudowa od podłogi do praktycznie samego sufitu) oraz z połączenia szafek dolnego indeksu z szafkami górnego indeksu – z uwagi na zaburzenie proporcji pomieszczenia i jego optycznego pomniejszenia. W kuchni jednorzędowej może również zabraknąć miejsca dla popularnej współcześnie wyspy kuchennej oraz dla klasycznego stołu z krzesłami. 

Projektując układ jednorzędowy, zaleca się, aby zachować około 120 centymetrów wolnej przestrzeni pomiędzy zabudową kuchenną a ścianą – wówczas z ciągu roboczego będą mogły korzystać równocześnie dwie osoby.

Jak zaaranżować kuchnię jednorzędową? Podział na strefy robocze

Tak jak wspomnieliśmy wyżej, w kuchni jednotraktowej nie ma możliwości wprowadzenia trójkąta roboczego. Zaleca się więc, aby elementy zabudowy podzielić na pięć stref roboczych, które ułatwią korzystanie z kuchni. Wyróżnia się:

 

• strefę zapasów – obejmuje lodówkę, zamrażarkę, szafki do przechowywania żywności niewymagającej chłodzenia;
• strefę przechowywania – obejmuje szafki, szuflady, regały, w których będą trzymane np. garnki, sztućce, naczynia i inne kuchenne gadżety;
• strefę przygotowywania posiłków – tworzą ją blaty robocze (blat główny oraz blaty pomocnicze);
• strefę gotowania – w jej skład wchodzi kuchenka, piekarnik i inne elektroniczne sprzęty przeznaczone do gotowania, pieczenia, smażenia itp.;
• strefę mokrą (zmywania) – obejmuje zlewozmywak, szafkę pod zlewozmywakiem oraz zmywarkę.

W kuchni jednorzędowej ciąg roboczy rozpoczyna strefa zapasów. Jeżeli lodówka zostanie umieszczona w pobliżu ściany, to należy zachować wolną odległość ok. 10 centymetrów, aby móc swobodnie otwierać jej drzwi. Co więcej, zaleca się, aby lodówka otwierała się właśnie w kierunku ściany. Po lewej stronie lodówki warto umieścić blat pomocniczy o minimalnej długości 30 centymetrów. Blat będzie służyć np. do wykładania produktów spożywczych przed lub po wyjęciu ich z lodówki. Pod blatem pomocniczym znajduje się szafka, w której będą przechowywane produkty spożywcze niewymagające chłodzenia.

Główny blat roboczy o długości ok. 80 centymetrów warto ulokować pomiędzy zlewem a kuchenką – to pozwoli na najbardziej funkcjonalne przygotowywanie posiłków. Pod blatem umieszcza się szafki, czyli strefę przechowywania. W sytuacji, gdy metraż pomieszczenia uniemożliwia stworzenie głównego blatu roboczego o szerokości minimum 80 centymetrów, to ten wymiar można dowolnie zmniejszyć, zachowując bezpieczną odległość minimum 30 centymetrów po obu stronach kuchenki.

Za strefą zapasów oraz strefą przygotowywania posiłków najlepiej zaplanować strefę zmywania, czyli umieścić zlewozmywak oraz opcjonalnie zmywarkę.

Jak urządzić kuchnię jednorzędową zamkniętą?

W przypadku układu kuchennego jednorzędowego szczególnie ważne jest, aby dobrać zabudowę do metrażu kuchni. Przyjmuje się, że więcej trudności przysparza inwestorom urządzenie kuchni jednorzędowej zamkniętej niż kuchni jednorzędowej otwartej. 

Zabudowa nie tylko ma stworzyć odpowiednie miejsce do przechowywania, przygotowywania posiłków czy gotowania, ale przede wszystkim nie może krępować naszych ruchów (należy pozostawić ok. 120 centymetrów wolnej przestrzeni pomiędzy zabudową a ścianą), utrudniać przemieszczenia się oraz wizualnie przytłaczać przestrzeni. Tak jak już wspominaliśmy, w kuchniach jednorzędowych często rezygnuje się zabudowy słupkowej oraz z górnych szafek ze względu na zaburzenia proporcji pomieszczenia. Dotyczy to przede wszystkim kuchni zamkniętych, natomiast w kuchniach otwartych, np. na salon, połączenie szafek górnej i dolnej zabudowy nie powinno optycznie zmniejszać przestrzeni.

W układzie jednorzędowym w kuchni zamkniętej nie poleca się umieszczenia piekarnika na podwyższeniu – zmniejszy to wówczas powierzchnię blatu roboczego. Piekarnik lokuje się najczęściej pod linią blatu. Popularnym rozwiązaniem jest zastosowanie składanego lub wysuwanego blatu, na którym nie tylko możemy przygotowywać posiłki, ale również i je spożywać.

Uwaga: Wysokość blatów roboczych najlepiej dobrać indywidualnie – zgodnie ze wzrostem domowników, którzy będą najczęściej korzystać z kuchni. Właściwą dla nas wysokość blatu otrzymamy, wykonując prosty pomiar – wystarczy zmierzyć odległość od zgiętego łokcia do podłogi, a od otrzymanego wyniku odjąć 15 centymetrów.

Urządzając małą kuchnię zamkniętą z układem jednorzędowym, warto zdecydować się na dobór mebli w jasnych kolorach (nie tylko w odcieniach bieli, ale również w beżach czy w jasnych brązach) oraz z lakierowanymi lub z przeszklonymi frontami, które będą odbijać światło. W ten sposób sprawimy, że wnętrze zostanie wizualnie powiększone.

Sprawdź: Kuchnia dwurzędowa – jakie są jej zalety i wady? Porady aranżacyjne